"ძვირფასო პედაგოგებო,თქვენ დიდი პასუხისმგებლობა გაკისრიათ სამშობლოს წინაშე, თქვენ უნდა გაუზარდოთ საქართველოს ღირსეული თაობა...ნურასოდეს დაარტყამთ ბავშვებს,რა იცით,ეგება მათ შორის მერხთან ზის მომავალი წმინდანი!!!
თქვენმა სიტყვამ, თქვენმა კეთილმა ან უხეშმა დამოკიდებულებამ შეიძლება გადაარჩინოს, ან დაღუპოს აღსაზრდელი. ხომ ნათქვამია: ხეს რომ ყოველდღე შესძახო გახმიო, გახმება. ნურასოდეს ნუ ეტყვით ბავშვებს, რომ უნიჭონი და ცუდნი არიან, შეიბრალეთ ისინი და ნუ დაამცირებთ კლასის წინაშე.
განსაკუთრებული ყურადღებით მოექეცით ძნელად აღსაზრდელთ; სწორედ მათგან გამოდიან გენიალური ადამიანები ან ცნობილი დამნაშავენი. ასეთი ბავშვები ფლობენ დიდ ენერგიას და ითხოვენ განსხვავებულ დამოკიდებულებას. კარგი აღმზრდელის ხელში ისინი გამორჩეულ პიროვნებებად ჩამოყალიბდებიან, თუ არადა მათი განვითარება სხვა მიმართულებით წავა.
ილია II
საქართველოს კათოლიკოს პატრიარქი, უწმინდესი და უნეტარესი
ბავშვი სათავეა,დასაწყისი დიდი ადამიანისა.
ილია ჭავჭავაძე
ბავშვებს ყველა უყვართ,განსაკუთრებით, ვისაც უყვარს ისინი და ეფერება მათ.
ლევ ტოლსტოი
ბავშვებს მისაბაძი მაგალითი უფრო სჭირდებათ,ვიდრე კრიტიკა.
ჟოზეფ ჟუბერი
ბავშვებს მიდრეკილება აქვთ, იყვნენ ისეთები,
როგორებიც ისინი წარმოგიდგენიათ.
ბერდ ჯონსონი
ბავშვები სილამაზის, გართობის, ზღაპრების, მუსიკის, ფანტაზიის, შემოქმედების სამყაროში უნდა იზრდებოდნენ.
ვასილ სუხომლინსკი
ბავშვს გააჩნია საკუთარი ხედვის, ფიქრის, გრძნობის უნარი, იმაზე მეტი სიბრიყვე არ არსებობს, რომ ვეცადოთ, ეს უნარი ჩვენი უნარით შევუცვალოთ.
ჟან ჟაკ რუსო
ცნობილი ქართველი ფსიქოლოგის დიმიტრი უზნაძის (1886-1950წ.წ.) რჩევები მასწავლებლებს:
1. გახსოვდეთ, რომ ბავშვის განვითარება მხოლოდ აქტივობის პროცესშია შესაძლებელი. სასწავლო პროცესის ეფექტიანობა, პირველ რიგში, სწავლისადმი დადებით განწყობას გულისხმობს, ანუ მთლიან პიროვნულ მზაობას.
2. დიდი მნიშვნელობა აქვს, როგორ მოარგებთ სასწავლო მასალას მოსწავლის განწყობას, მის სამოქმედოდ განწყობილ ძალებს. მასალა, ერთის მხრივ, შესაფერისი უნდა იყოს მოწაფის ძალთა განვითარების აქტუალური დონისთვის. მეორეს მხრივ, დაშორებულიც უნდა იყოს. სხვაგვარად, წინსვლა შეუძლებელი იქნება.
3. საკლასო ოთახში შექმენით ბავშვის განვითარების შესატყვისი გარემო. გახსოვდეთ, რომ მოსწავლეზე ორიენტირებული სწავლება, პირველ რიგში, მოსწავლეების ინტერესების და სურვილების გათვალისწინებას გულისხმობს.
4. ნუ გააკეთებთ აქცენტს მხოლოდ ბავშვის ინტელექტუალურ განვითარებაზე. აუცილებელია მთელი ბუნების მოქმედებაში მოყვანა, პიროვნების მთელი ძალების გახსნა.
5. აღზრდა - ეს არის სწრაფვა იდეალურისკენ, საკუთარი და სხვისი ცხოვრების ფორმაციის მიზანდასახული პროცესი.
6. თუ აღმზრდელი არ აქცევს ყურადღებას ბავშვის მისწრაფებებს და ხელმძღვანელობს იმით, რაც მისთვის არის მნიშვნელოვანი, ამით ის ქმნის უფსკრულს აღსაზრდელისა და აღმზრდელის მისწრაფებებს შორის. ეს აღზრდის ძირითადი ტრაგედიაა.
თქვენმა სიტყვამ, თქვენმა კეთილმა ან უხეშმა დამოკიდებულებამ შეიძლება გადაარჩინოს, ან დაღუპოს აღსაზრდელი. ხომ ნათქვამია: ხეს რომ ყოველდღე შესძახო გახმიო, გახმება. ნურასოდეს ნუ ეტყვით ბავშვებს, რომ უნიჭონი და ცუდნი არიან, შეიბრალეთ ისინი და ნუ დაამცირებთ კლასის წინაშე.
განსაკუთრებული ყურადღებით მოექეცით ძნელად აღსაზრდელთ; სწორედ მათგან გამოდიან გენიალური ადამიანები ან ცნობილი დამნაშავენი. ასეთი ბავშვები ფლობენ დიდ ენერგიას და ითხოვენ განსხვავებულ დამოკიდებულებას. კარგი აღმზრდელის ხელში ისინი გამორჩეულ პიროვნებებად ჩამოყალიბდებიან, თუ არადა მათი განვითარება სხვა მიმართულებით წავა.
ილია II
საქართველოს კათოლიკოს პატრიარქი, უწმინდესი და უნეტარესი
ბავშვი სათავეა,დასაწყისი დიდი ადამიანისა.
ილია ჭავჭავაძე
ბავშვებს ყველა უყვართ,განსაკუთრებით, ვისაც უყვარს ისინი და ეფერება მათ.
ლევ ტოლსტოი
ბავშვებს მისაბაძი მაგალითი უფრო სჭირდებათ,ვიდრე კრიტიკა.
ჟოზეფ ჟუბერი
ბავშვებს მიდრეკილება აქვთ, იყვნენ ისეთები,
როგორებიც ისინი წარმოგიდგენიათ.
ბერდ ჯონსონი
ბავშვები სილამაზის, გართობის, ზღაპრების, მუსიკის, ფანტაზიის, შემოქმედების სამყაროში უნდა იზრდებოდნენ.
ვასილ სუხომლინსკი
ბავშვს გააჩნია საკუთარი ხედვის, ფიქრის, გრძნობის უნარი, იმაზე მეტი სიბრიყვე არ არსებობს, რომ ვეცადოთ, ეს უნარი ჩვენი უნარით შევუცვალოთ.
ჟან ჟაკ რუსო
საკონცენტრაციო ბანაკში გადარჩენილმა ,სკოლის ერთმა
დირექტორმა
ეს
წერილი
გაუგზავნა
ყველა
მასწავლებელს,
რომელიც
აიყვანა
სამსახურში:
"ძვირფასო
მასწავლებელო!
მე ცოცხალი
გადავურჩი
საკონცენტრაციო
ბანაკს
და
ჩემმა
თვალებმა
იხილა
ის,
რაც
არ
უნდა
ნახოს
არც
ერთმა
ადამიანმა:
როგორ
აშენებენ
სწავლული
ინჟინრები
გაზის
კამერებს;
როგორ
წამლავენ
კვალიფიციური
ექიმები
ბავშვებს;
როგორ
კლავენ
სწავლადამთავრებული
მედდები
ჩვილ
ბავშვებს;
როგორ
ესვრიან
და
წვავენ
ბავშვებსა
და
ქალებს
უმაღლესი
საგანმანათლებო
დაწესებულების
კურსდამთავრებულები.
ამიტომაც,
მე
არ
ვენდობი
განათლებას!
მე გთხოვთ,
დაეხმარეთ
მოსწავლეებს
გახდნენ
ადამიანები.
თქვენმა
ძალისხმევამ
არ
უნდა
მიგვიყვანოს
სწავლული
მონსტრების,
ნამეცადინები
ფსიქოპატების,
განათლებული
აიხმანების
ჩამოყალიბებამდე.
კითხვა,
წერა,
არითმეტიკა
მხოლოდ
მაშინ
არის
მნიშვნელოვანი,
როცა
ეხმარება
ჩვენს
შვილებს
გახდნენ
უფრო
ა
დ
ა
მ
ი
ა
ნ
უ
რ
ე
ბ
ი!
რჩევები
მასწავლებლებს
1. ყოველი
დღე
ახლით
დაიწყე.
სიახლე
წარმატებულს
ხდის
სკოლას
და
ახალისებს
სასკოლო
პროცესს.
2. ეცადე,
ყოველ
კვირას
მცირედი
ცვლილება
მაინც
შეიტანო
სასკოლო
ოთახის
გაფორმებაში.
3. დატვირთე
გაკვეთილი
სანახაობითი
მასალით.
4. ნუ
იჩქარებ
ახალი
მასალის
ახსნას,
იცოდეს
მოსწავლემ,
რომ
მთავარი
ახსნილის
ანალიზი
და
მისი
შეთვისებაა.
5. შენს
მიერ
შეთავაზებულ
ახალ
მასალას
წინ
მოტივაცია
წაუმძღვარე.
6. ეცადე,
ყველა
საკითხი
გააშუქო
მოსწავლის
პროვოცირებით,
სწავლების
პროცესის
ეს
მიგნება,
მოსწავლის
სწავლის
ინტერესის
გაღრმავებას
იწვევს.
7. არ
დაგავიწყდეს,
კრიტიკულობა
ადამიანის
უდიდესი
მონაპოვარია.
8. გაეპრანჭე
შენს
მოსწავლეებს,
მათ
ლამაზი
მასწავლებელი
მოსწონთ.
9. არ
დაგავიწყდეს
ყოველ
დილით
შენს
მოსწავლეს
კომპლიმენტი
რომ
უნდა
უთხრა.
10. ეცადე,
რაღაცას
დაჰპირდი
და
აუცილებლად
შეუსრულე,
ეს
თამაში
კომუნიკაბელურს
ხდის
მოსწავლეს.
11. დამაჯერებლად
გამოიყურებოდე
- მოსწავლის
რწმენის
აღზრდაა.
12. ხომ
გახსოვს,
შენ
რომ
შენი
მოსწავლის
მეგობარი
ხარ.
13. დაიცავი
შენი
უფლებები,
რათა
მოსწავლემ
ისწავლოს
თავის
უფლებების
დაცვა.
14. არასოდეს
მოიტყუო.
15. იყავი
უშუალო,
მომთხოვნი
და
სამართლიანი.
16. დაუმეგობრდი
შენი
მოსწავლეების
ავტორიტეტს.
17. არასოდეს
ცუდად
არ
დაახასიათო
ცუდი
ადამიანიც
კი,
ვიღაცის
ცუდი
ხასიათი
ყოველთვის
გაამართლე.
ბავშვობის
ასაკში
უკეთესია
იცოდეს
მან,
რომ
ამ
ქვეყანაზე
ცუდი
ადამიანები
არ
არსებობენ.
18. ეცადე,
რაც
შეიძლება
ფერადად
დაანახო
სამყარო
შენს
მოსწავლეს.
19. იყავი
ფანტაზიორი,
მოსწავლე
აუცილებლად
მოგბაძავს.
20. შენი
კოლეგიალობა
- კლასის
ერთსულოვნებაა.
21. ნუ
შეეცდები
შენს
მოსწავლეებს
დაანახო,
რომ
ყველაფერი
იცი,
იცოდნენ
მათ,
რომ
შენ
ყოველდღე
ახალ
რამეს
სწავლობ,
ისინი
ანალიზს
აუცილებლად
გააკეთებენ
და
მიხვდებიან,
რომ
მთელი
ცხოვრება
უნდა
ისწავლონ.
22. ძიების
უნარი
სასწავლო
პროცესის
გადახალისების
მთავარი
მომენტია,
აზროვნების,
გონების
წრთობაა.
23. გუნდური
თუ
ინდივიდუალური
მუშაობის
დროს
გაითვალისწინე
კლასის
ინტერესი.
24. გამოიყენე
ბუნება
გაკვეთილის
ჩასატარებლად,
ეს
მოსწავლეებს
ძალიან
მოსწონთ.
25. ნუ
დაგავიწყდება,
განათლებაზე
მთავარი
ხომ
მათი
ჯანმრთელობაა.
26. ნუ
იქნები
ნიშნის
წერაზე
ორიენტირებული,
მთავარი
ხომ
შენი
მოსწავლის
ცოდნაა.
27. კარგი
იქნება,
თუ
შენს
მოსწავლეს
მასწავლებლობანას
ათამაშებ
გაკვეთილზე.
28. მოსწავლის
მიერ
გამოთქმულ
მცდარ
აზრს
დადებითი
არგუმენტები
მოუნახე,
მიეცი
მას
საშუალება
თავისუფლად
გამოთქვას
საკუთარი
აზრი.
29. გამოიყენე
შენს
გაკვეთილზე
მოსწავლის
მიერ
გამოყენებულ
რომელიმე
საუკეთესო
მეთოდი
ან
ფრაზა.
30. შეაქე
სუსტი
მოსწავლე
ყოველ
დღე,
ის
სულ
მალე
წარმატებული
გახდება.
31. გაუკეთე
საკუთარ
თავს
შეფასება
და
ეცადე
მოსწავლემ
თვითშეფასების
სისტემას
სისტემატიური
სახე
მისცეს.
32. ხომ
იცი,
ყველაზე
ფაქიზ,
ყველაზე
სათუთ,
ყველაზე
ლამაზ
ქმნილებას
წრთვნი.
33. ყოველთვის
გახსოვდეს
მოსწავლე
,,ნაძვისხეა,,
და
შენ
მის
გარშემო
ტრიალებ.
ყოველივე
ამას
შენ
აუცილებლად
შესძლებ!
იცოდე
შენ
ქვეყნის
ხვალინდელ
დღეს
ქმნი!
რჩევები დამწყებ პედაგოგებს–ჩემი ხუთი გზა
რებეკა ალბერი
სწავლების პირველი წელი ხშირად, დაძაბული და რთულია დამწყები მასწავლებლებისათვის. ასეთ დროს, გონივრულია, გავითვალისწინოთ მათი რჩევები, ვისაც ეს პერიოდი უკვე გავლილი აქვს და ჩვენზე გამოცდილი პედაგოგია.
გამოცემა “edutopia” 5 რჩევას გთავაზობთ, რომლებიც კლასში დისციპლინის დამყარებაში დაგეხმარებათ და ბავშვებთან ურთიერთობას გაგიადვილებთ:
1. ისაუბრეთ ზომიერი, ბუნებრივი ხმით:
ბავშვებს თქვენი ბუნებრივი ხმით ესაუბრებით? ყველა მასწავლებელი ამბობს, რომ სწავლების პირველ წელს მათთვის ჩვეულზე ბევრად ხმამაღლა საუბრობდა, იქამდე, ვიდრე ხმა სრულად არ დაკარგა.
ბავშვების ყუადღების მისაქცევად ხმის აწევა არც ისე კარგი გზაა. თანაც, ეს სტრესის გამომწვევიცა არის. ბავშვები თქვენი საუბრის მანერას “აირეკლავენ”, ამიტომ, ნუ ისაუბრებთ ნახევრად მყვირალა ტონით. თუ გსურთ, რომ ბავშვებმა ნორმალური, სასიამოვნო ხმით ისაუბრონ, თქვენც იგივე უნდა გააკეთოთ. თანაც, ჯობს, სიტუაციის შესაბამისი ტონი შეარჩიოთ.
ბავშვების ყუადღების მისაქცევად ხმის აწევა არც ისე კარგი გზაა. თანაც, ეს სტრესის გამომწვევიცა არის. ბავშვები თქვენი საუბრის მანერას “აირეკლავენ”, ამიტომ, ნუ ისაუბრებთ ნახევრად მყვირალა ტონით. თუ გსურთ, რომ ბავშვებმა ნორმალური, სასიამოვნო ხმით ისაუბრონ, თქვენც იგივე უნდა გააკეთოთ. თანაც, ჯობს, სიტუაციის შესაბამისი ტონი შეარჩიოთ.
2. მხოლოდ მაშინ ისაუბრეთ, როცა ბავშვები დაწყნარდებიან და მზად იქნებიან:
ეს ნამდვილად ოქროს წესია. მთავარია, დაძლიოთ დალაპარაკების ცდუნება და დაელოდოთ, ვიდრე დაწყნარდებიან. შეიძლება, ზოგჯერ ცოტა მეტ ხანს მოგიწიოთ ლოდინი, მაგრამ ბავშვები აუცილებლად გადაულაპარაკებენ ერთმანეთს: “ჩუ, ის რაღაცის თქმას აპირებს,” “გეყოთ, გაჩუმდით” და “ბავშვებო, გაჩუმდით.” (ისინი თავად გააკეთებენ თქვენს საქმეს.)
თქვენი მოთმინება შედეგს გამოიღებს და ხმასაც შეინარჩუნებთ.
თქვენი მოთმინება შედეგს გამოიღებს და ხმასაც შეინარჩუნებთ.
3. გამოიყენეთ სხეულის ენა და არავერბალური კომუნიკაცია:
ხელის ჰაერში დაჭერა და მოსწავლეებთან თვალებით კონტაქტი კარგი გზაა კლასის დასაწყნარებლად და მათი ყურადღების მისაპყრობად. მართალია, მოსწავლეებს ცოტა დრო კი სჭირდებათ ამ რუტინის მისაჩვევად, მაგრამ იგი ნამდვილად მუშაობს. ამასთანავე, მოთხოვეთ, თქვენი ამ ქცევის დანახვისთანავე თავადაც ასწიონ ხელი და გაჩუმდნენ. ყველა ხელის აწევის შემდეგ კი დაუშვით ხელი და დაიწყეთ საუბარი.
ასევე, შეგიძლიათ, ნათურის ანთებით, ან ჩაქრობით მიახვედროთ, რომ სამუშაოს დასრულებამდე 3 წუთი დარჩათ.
შედარებით პატარა ასაკის მოსწავლეებთან შეგიძლიათ, 3-ჯერ შემოჰკრათ ტაში და მიაჩვიოთ, რომ 2-ჯერ ტაშის შემოკვრით გიპასუხონ. ეს მათთვის სახალისოა და ასევე კარგი საშუალებაა ყურადღების მისაპყრობად.
ასევე, შეგიძლიათ, ნათურის ანთებით, ან ჩაქრობით მიახვედროთ, რომ სამუშაოს დასრულებამდე 3 წუთი დარჩათ.
შედარებით პატარა ასაკის მოსწავლეებთან შეგიძლიათ, 3-ჯერ შემოჰკრათ ტაში და მიაჩვიოთ, რომ 2-ჯერ ტაშის შემოკვრით გიპასუხონ. ეს მათთვის სახალისოა და ასევე კარგი საშუალებაა ყურადღების მისაპყრობად.
4. მოაგვარეთ პრობლემური საკითხები მოსწავლეებთან რაც შეიძლება მალე:
თქვენსა და მოსწავლეს შორის, ან მოსწავლეებს შორის პრობლემა, რაც შეიძლება სწრაფად უნა მოაგვაროთ, რადგან უარყოფითი გრძნობები, მალევე, შეიძლება, ნაპერწკლიდან ცეცხლად გადაიქცეს.
გადაჭერით კონფლიქტი გონივრულად, სხვა მოსწავლეების თვალისაგან მოცილებით. ჰკითხეთ მოსწავლეს, თუ რით შეგიძლიათ მისი დახმარება. ნუ დაადანაშაულებთ მას და აჩვენეთ თქვენი მზრუნველობა. მოსწავლე, შეიძლება, თქვენგან გაბრაზებას ელოდეს, ასეთი ქცევა კი გააკვირვებს, გაახარებს და კონფლიქტის მშვიდად გადაჭრის საშუალება ადვილად მოგეცემათ.
როცა მოსწავლეებს შორის კონფლიქტია, შეახვედრეთ ისინი მხოლოდ თქვენი თანდასწრებით. იყავით ნეიტრალური შუამავალი და დაეხმარეთ პრობლემის მშვიდობიანად გადაჭრაში.
გადაჭერით კონფლიქტი გონივრულად, სხვა მოსწავლეების თვალისაგან მოცილებით. ჰკითხეთ მოსწავლეს, თუ რით შეგიძლიათ მისი დახმარება. ნუ დაადანაშაულებთ მას და აჩვენეთ თქვენი მზრუნველობა. მოსწავლე, შეიძლება, თქვენგან გაბრაზებას ელოდეს, ასეთი ქცევა კი გააკვირვებს, გაახარებს და კონფლიქტის მშვიდად გადაჭრის საშუალება ადვილად მოგეცემათ.
როცა მოსწავლეებს შორის კონფლიქტია, შეახვედრეთ ისინი მხოლოდ თქვენი თანდასწრებით. იყავით ნეიტრალური შუამავალი და დაეხმარეთ პრობლემის მშვიდობიანად გადაჭრაში.
5. ყოველთვის იქონიეთ კარგად ორგანიზებული, წინასწარ შემუშავებული საგაკვეთილო გეგმა:
ეს რჩევა ყველაზე მნიშვნელოვანია. შეიძლება, გაგიგონიათ კიდეც ფრაზა: თუ თქვენ არ გაქვთ გეგმა მათთვის, ისინი თავად დაგეგმავენ ყველაფერს თქვენთვის. ჯობს დრო არ გეყოთ, ვიდრე ზედმეტი მოგრჩეთ გაკვეთილის დასრულებამდე.
მოწყენილი მოსწავლე პრობლემების შემქმნელია. ამიტომ, თუ გაკვეთილი კარგად არ არის დაგეგმილი, ბევრი ბავშვი ლაპარაკობს და ნაკლები აქცევს ყურადღებას გაკვეთილის მსვლელობას. არ არის გასაკვირი, რომ საინტერესო გაკვეთილის დაგეგმვას მეტი დრო და გონების დაძაბვა სჭირდება, მაგრამ შედეგი ამად ნამდვილად ღირს.
მოწყენილი მოსწავლე პრობლემების შემქმნელია. ამიტომ, თუ გაკვეთილი კარგად არ არის დაგეგმილი, ბევრი ბავშვი ლაპარაკობს და ნაკლები აქცევს ყურადღებას გაკვეთილის მსვლელობას. არ არის გასაკვირი, რომ საინტერესო გაკვეთილის დაგეგმვას მეტი დრო და გონების დაძაბვა სჭირდება, მაგრამ შედეგი ამად ნამდვილად ღირს.
გაგვიზიარეთ თქვენი გამოცდილება: რა განსაკუთრებულ მიდგომებს იყენებთ? როგორი სტრატეგიებია თქვენთვის და თქვენი მოსწავლეებისათვის გამოსადეგი?
წყარო: edutopia
მესიამოვნა ამ გვერდის წაკითხვა. საინტერესო იყო და რაც მთავარია ბევრი რამის გათვალისწინება შეიძლება. მადლობა. წარმატებები.
ОтветитьУдалитьძალიან სასიამოვნო იყო.
ОтветитьУдалить